Nguyễn Khuyến (Nguyễn Thắng)

Hung Niên Kỳ 1 (Nguyễn Khuyến) 凶年其一 我生之後嘆逢罹， 世亂人窮歲又饑。 夜蟲如自訴， 嗷嗷霜雁欲何之。 幸因儒等為先丐， 久慣蔾根未皺皮。 憂悶愴然將著筆， 古人乞食已成詩。 Hung Niên Kỳ 1 Ngã sinh chi hậu thán phùng ly, Thế loạn nhân cùng tuế hựu ky. Tức tức dạ trùng như tự tố, Ngao ngao sương nhạn dục hà chi. Hạnh nhân nho đẳng vi tiên cái, Cửu quán lê căn vị trứu bì. Ưu muộn sảng nhiên tương trước bút, Cổ nhân khất thực dĩ ...

Hung Niên Kỳ 2 (Nguyễn Khuyến) 凶年其二 凶年安得我田臧， 索食啼饑處處忙。 農帝若知千載後， 應教咀搏似洪荒。 Hung Niên Kỳ 2 Hung niên an đắc ngã điền tang, Sách thực đề cơ xứ xứ mang. Nông đế nhược tri thiên tải hậu, ứng giao tứ bác tự hồng hoang. Dịch nghĩa Năm mất mùa ruộng ta tốt sao được Kẻ xin ăn người khóc đói nơi nơi nháo nhác Nếu vua thần nông mà biết được việc sau nghìn năm Thì có lẽ cứ để ...

Hung Niên Kỳ 3 (Nguyễn Khuyến) 凶年其三 雨打寒窗一半開， 推衾起坐悵然懷。 但聞鄰婦祈新麥， 不見村翁送舊醅。 故國山何真慘淡， 他鄉鴻雁最悲哀。 年饑卻怪施施者， 何處墦間饜足來。 Hung Niên Kỳ 3 Vũ đả hàn song nhất bán khai, Thôi khâm khởi toạ trướng nhiên hoài. Đãn văn lân phụ kỳ tân mạch, Bất kiến thôn ông tống cựu bồi. Cố quốc sơn hà chân thảm đạm, Tha hương hồng nhạn tối bi ai. Niên cơ khước quái thi thi giả, Hà xứ phần gian ...

Hung Niên Kỳ 4 (Nguyễn Khuyến) 凶年其四 四月渾疑十月霜， 黍離何處客心傷。 家貧身病年將老， 世亂人窮歲又荒。 朱紱至今無夢想， 白頭依舊半糟糠。 有時劇醉鄰家酒， 便擬高歌作放狂。 Hung Niên Kỳ 4 Tứ nguyệt hồn nghi thập nguyệt sương, Thử ly hà xứ khách tâm thương. Gia bần thân bệnh niên tương lão, Thế loạn nhân cùng tuế hựu hoang. Chu phất chí kim vô mộng tưởng, Bạch đầu y cựu bán tao khang. Hữu thì kịch tuý lân gia tửu, Tiện nghĩ ...

Hung Niên Kỳ 5 (Nguyễn Khuyến) 凶年其五 旱甚冬前穀不收， 凄風今夏冷如秋。 墦間剩粥曾餐未， 甕底留醅肯醉無。 國運若為家運厄， 大人應作豕人呼。 莫嘆尋常饑餓甚， 時窮方是見真吾。 Hung Niên Kỳ 5 Hạn thậm đông tiền cốc bất thu, Thê phong kim hạ lãnh như thu. Phiền gian thặng chúc tằng xan vị, Úng để lưu phôi khẳng tuý vô. Quốc vận nhược vi gia vận ách, Đại nhân ưng tác thỉ nhân hô. Mạc thán tầm thường cơ ngã thậm, Thì cùng phương ...

Hữu Cảm Kỳ 1 (Nguyễn Khuyến) 有感其一 沉思世變絕堪傖， 消長盈虛未易量。 宇宙方開新世界， 人民又別一鴻荒。 不知誰是為盤古， 休把浮談笑老莊。 心目未窮年漸老， 故園松菊自徜徉 Hữu Cảm Kỳ 1 Trầm tư thế biến tuyệt kham sanh, Tiêu trường doanh hư vị dị lường. Vũ trụ phương khai tân thế giới, Nhân dân hựu biệt nhất hồng hoang. Bất tri thuỳ thị vi Bàn Cổ, Hưu bả phù đàm tiếu Lão, Trang. Tâm mục vị cùng niên tiệm lão, Cố viên tùng cúc ...

Hữu Cảm Kỳ 2 (Nguyễn Khuyến) 有感其二 年年貧病我何堪， 憑藉群公孝共探。 繼粟使教炊得早， 臥窗因送酒來酣。 黃生未見猶萌鄙， 鮑叔相知寧避貪。 風雨今朝阻行路， 徒今渺渺望江南。 Hữu Cảm Kỳ 2 Niên niên bần bệnh ngã hà kham, Bằng tạ quần công hiếu cộng tham. Kế túc sử giao xuy đắc tảo, Ngoạ song nhân tống tửu lai hàm. Hoàng sinh vị kiến do manh bỉ, Bão Thúc tương tri ninh tị tham. Phong vũ kim triêu trở hành lộ, Đồ kim diểu diểu ...

Khách Xá Nguyên Đán (Nguyễn Khuyến) 客舍元旦 歲墓蹉跎珥水東， 春來不覺坐春風。 平章綠野千村外， 管領青陽兩袖中。 吏退垂簾公署靜， 花開憑几客心空。 縱觀便有神交者， 遼廓雲間未定鴻。 Khách Xá Nguyên Đán Tuế mộ tha đà Nhị thuỷ đông, Xuân lai bất giác toạ xuân phong. Bình chương lục dã thiên thôn ngoại, Quản lĩnh thanh dương lưỡng tụ trung. Lại thoái thuỳ liêm công thự tĩnh, Hoa khai bằng kỷ khách tâm không. Túng quan cánh hữu thần ...

Khổ Nhiệt (Nguyễn Khuyến) 苦熱 天上驅雲出火輪， 東窗隱几獨傷神。 能如頑石何知苦， 衹是良心尚未泯。 愚蛇承涎終失恃， 驕蚊巢睫併欺人。 清風何處晚然至， 翰羽飄飄欲出塵。 Khổ Nhiệt Thiên thượng khu vân xuất hoả luân, Đông song ẩn kỷ độc thương thần. Năng như ngoan thạch hà tri khổ, Kỳ thị lương tâm thượng vị dân. Ngu trá thừa diên chung thất thị, Kiêu văn sào tiệp tịnh khi nhân. Thanh phong hà xứ vãn nhiên chí, Hàn vũ phiêu ...

Khổng Lộ Cẩu Khẩu (Nguyễn Khuyến) 空路苟口 山擁三邊一路橫， 明空苟口是傳名。 白巖懸樹當空碧， 幽谷回風盡日鳴。 巧局多人洪造設， 機心不自老禪生。 如將幻說為真事， 試看鯤鵬化北溟。 Khổng Lộ Cẩu Khẩu Sơn ủng tam biên nhất lộ hoành, Minh Không cẩu khẩu thị truyền danh. Bạch nham huyền thụ đương không bích, U cốc hồi phong tận nhật minh. Xảo cục đa nhân hồng tạo thiết, Cơ tâm bất tự lão thiền sinh. Như tương huyễn thuyết vi chân ...

Kiến Lại (Nguyễn Khuyến) 見吏 一官歸去六年餘， 病臥猶然畏簡書。 叩戶卻聞來有吏， 迷途常恐出無車。 百年屈指今逾半， 十事論心九不如。 役役胡勞名利夢， 何妨長與醉鄉居。 Kiến Lại Nhất quan quy khứ lục niên dư, Bệnh ngoạ do nhiên uý giản thư. Khấu hộ khước văn lai hữu lại, Mê đồ thường khủng xuất vô cư (xa). Bách niên quật chỉ kim du bán, Thập sự luân tâm cửu bất như. Dịch dịch hồ lao danh lợi mộng, Hà phương trường dữ tuý hương ...

Kính (Nguyễn Khuyến) 鏡 世間眉目總非真， 一柱金銅百萬身。 借問塵埃誰似我， 看來惟有鏡中人。 Kính Thế gian my mục tổng phi chân, Nhất trụ kim đồng bách vạn thân. Tá vấn trần ai thuỳ tự ngã, Khán lai duy hữu kính trung nhân. Dịch nghĩa Trên thế gian này mắt mày đều không thật Một tấm kim đồng soi trăm vạn thân người Ướm hỏi trong cõi trần ai ai là người giống ta? Xem ra chỉ có cái người trong ...