Tuý Hậu (Nguyễn Khuyến) 醉後 五十休翁半畝堂, 北窗高臥半清涼。 肥泥水織荷衣密, 幽徑風牽草帶長。 雜句不須人共賞, 閒情惟有酒相當。 殘春病眼無分別, 日影熹微一樣黃 Tuý Hậu Ngũ thập hưu ông bán mẫu đường, Bắc song cao ngoạ bán thanh lương. Phì nê thuỷ chức hà y mật, U kính phong khiên thảo đới trường. Tạp cú bất tu nhân cộng thưởng, Gian tình duy hữu tửu tương đương. Tàn xuân bệnh nhãn vô phân biệt, Nhật ảnh hy vi nhất dạng ...
Tập Thơ Chữ Hán - Nguyễn Khuyến
Nguyễn Khuyến sáng tác bằng cả chữ Hán và chữ Nôm, nhưng số lượng tác phẩm Nôm chỉ chiếm một phần, ba phần còn lại được viết bằng chữ Hán. Tuy nhiên, lâu nay trong đời sống văn học, cụ Tam nguyên Yển Đổ nổi tiếng chủ yếu bằng thơ Nôm. Quả thật thơ Nôm Nguyễn Khuyến về thiên nhiên, phong cảnh là những vần thơ kiệt xuất. Có điều dường như trong thơ Nôm, Nguyễn Khuyến chỉ thấp thoáng “ngụ” tình ở những bức tranh phong cảnh đó. Phần còn lại, ông luôn luôn hướng đến cộng đồng làng xóm thân thuộc và đông đảo với tinh thần cởi mở, hoà đồng.
Buồn vui, lo lắng, ghét giận, yêu thương, khen chê, trách móc, ít nhiều ông đều muốn chia sẻ, đối thoại giao lưu. Vậy mà, trong thơ chữ Hán, Nguyễn Khuyến dường như lại chỉ dành riêng cho những nỗi niềm của chính mình mà thôi. Hình ảnh một ông già xuề xoà giữa cộng đồng dân dã ở đây đã lùi lại phía sau, nhường chỗ cho một hình ảnh khác: một người trí thức ý thức rõ rệt về bản lĩnh và nhân cách, về trách nhiệm kẻ sĩ trước những xáo động dữ dội của thời cuộc. Đây chính là một dạng nhân vật đặc sắc và không kém quan trọng trong thơ Nguyễn Khuyến, có quan hệ mật thiết với con người tác giả, nhưng không hoàn toàn đồng nhất với tác giả. Có thể gọi đây la một nhân vật trữ tình, vẻ đẹp hướng nội làm cho nhân vật ây sống động lên, như là một người anh em sinh đôi với Nguyễn Khuyến; và cũng chính con người nghệ thuật này đã thống nhất anh đồ Nho, ông quan Tam nguyên và ông già Yên Đổ ẩn cư trong Nguyễn Khuyến lại làm một.
Bên dưới đây là những bài thơ hay nhất trong Tập Thơ Chữ Hán của nhà thơ Nguyễn Khuyến, một trong những nhà Thơ Việt Nam tiêu biểu. Để xem danh sách các bài thơ của Nguyển Khuyến, các bạn xem tại: Nguyễn Khuyến (Nguyễn Thắng).
Tuý Ngâm
Tuý Ngâm (Nguyễn Khuyến) 醉吟 欲知醉翁磊落之奇才, 也須一飲三百杯。 有時吐沫作雲雨, 亦或睜眼為風雷。 李白捕鯨事非誕, 彭澤採菊心不乖。 世間欲醉醉不得, 算來萬事俱塵埃。 Tuý Ngâm Dục tri Tuý Ông lỗi lạc chi kỳ tài, Dã tu nhất ẩm tam bách bôi. Hữu thì thổ mạt tác vân vũ, Diệc hoặc tranh nhãn vi phong lôi. Lý Bạch bộ kình sự phi đản, Bành Trạch thái cúc tâm bất quai. Thế gian dục tuý, tuý bất đắc, Toán lai vạn sự câu trần ...
Tử Hoan Lai Kinh Hội Thí Phú Thi Hoạ Nguyên Vận Dĩ Tặng
Tử Hoan Lai Kinh Hội Thí Phú Thi Hoạ Nguyên Vận Dĩ Tặng (Nguyễn Khuyến) 子懽來京會試賦詩和元韻以贈 吟鞭遙指翠雲中, 翹首吾兒步月宮。 千古文章無顯晦, 歷朝典則有初終。 一新共仰皇家詒, 五際重觀我國風。 京落倘逢相識問, 且言雖醉未成翁。 Tử Hoan Lai Kinh Hội Thí Phú Thi Hoạ Nguyên Vận Dĩ Tặng Ngâm tiên dao chỉ thuý vân trung, Kiều thủ ngô nhi bộ nguyệt cung. Thiên cổ văn chương vô hiển hối, Lịch triều điển tắc hữu sơ chung. Nhất tân cộng ...
Tự Thán
Tự Thán (Nguyễn Khuyến) 自嘆 可憐五十四年翁, 面垢鬚斑眼又紅。 衰病亦無休息日, 勤勞只在醉眠中。 世途不復分名利, 法界從何見色空。 底意揣摩殊未解, 俟閒姑且問天公。 Tự Thán Khả liên ngũ thập tứ niên ông, Diện cấu tu ban nhãn hựu hồng. Suy bệnh diệc vô hưu tức nhật, Cần lao chỉ tại tuý miên trung. Thế đồ bất phục phân danh lợi, Pháp giới tòng hà kiến sắc không. Để ý tuy ma thù vị giải, Sĩ nhàn cô thả vấn thiên công. Dịch ...
Tự Thuật Kỳ 1
Tự Thuật Kỳ 1 (Nguyễn Khuyến) 自述其一 綠野歸來四五期, 皤皤白髮復何為。 一貧貌瘦兼身瘦, 多病形癡亦影癡。 樽酒屢空黃菊笑, 裁書不就白鷗疑。 未知來世誰為我, 到此風流也是誰。 Tự Thuật Kỳ 1 Lục dã quy lai tứ ngũ kỳ, Bà bà bạch phát phục hà vi. Nhất bần mạo sấu kiêm thân sấu, Đa bệnh hình si diệc ảnh si. Tôn tửu lũ không hoàng cúc tiếu, Tài thư bất tựu bạch âu nghi. Vị tri lai thế thuỳ vi ngã, Đáo thử phong lưu dã thị ...
Tự Thuật Kỳ 2
Tự Thuật Kỳ 2 (Nguyễn Khuyến) 自述其二 吾年五十輒懸車, 國五元更歲五除。 雨後扶筇看老菊, 病中伏枕聽兒書。 筮初不用再三瀆, 事十何須八九如。 醉到復吟吟復醉, 偷閒吾亦愛吾廬。 Tự Thuật Kỳ 2 Ngô niên ngũ thập triếp huyền xa, Quốc ngũ nguyên canh tuế ngũ trừ. Vũ hậu phù cùng khan lão cúc, Bệnh trung phục chẩm thính nhi thư. Phệ sơ bất dụng tái tam độc, Sự thập hà tu bát cửu như. Tuý đáo phục ngâm ngâm phục tuý, Thâu nhàn ngô diệc ...
Tứ Tử Hoan Hội Thí Trúng Phó Bảng
Tứ Tử Hoan Hội Thí Trúng Phó Bảng (Nguyễn Khuyến) 賜子懽會試中副榜 父已三元子副車, 庸非造物有乘除。 一門幸得後先繼, 十理何能八九如。 宇宙斯文天未喪, 祖宗積德地留餘。 風雲會上吾將老, 與世馳驅日望渠。 Tứ Tử Hoan Hội Thí Trúng Phó Bảng Phụ dĩ tam nguyên tử phó xa, Dung phi tạo vật hữu thừa trừ. Nhất môn hạnh đắc hậu tiên kế, Thập lý hà năng bát cửu như. Vũ trụ tư văn thiên vị táng, Tổ tông tích đức địa lưu dư. Phong vân hội thượng ...
Tức Mục
Tức Mục (Nguyễn Khuyến) 即目 萬慮都歸劇醉中, 蘧然不覺引東風。 小園栽樹三分綠, 淺水浮雲太半空。 多病已應歸孟浩, 一時安敢附梁公。 鬅鬙白髮當何事, 也是生涯倚瘦筇。 Tức Mục Vạn lự đô quy kịch tuý trung, Cừ nhiên bất giác dẫn đông phong. Tiểu viên tài thụ tam phân lục, Thiển thuỷ tuỳ viên thái bán không. Đa bệnh dĩ ưng quy Mạnh Hạo, Nhất thời an cảm phụ Lương Công. Bằng tăng bạch phát đương hà sự, Dã thị sinh nhai ỷ sấu ...
Tức Sự
Tức Sự (Nguyễn Khuyến) 即事 獨坐北窗上, 日雨何淒淒。 寒多新穀晚, 雲重遠山低。 浸潤牆生耳, 瀠于酒到臍。 不知春色淡, 一鳥掠山西。 Tức Sự Độc toạ bắc song thượng, Nhật vũ hà thê thê. Hàn đa tân cốc vãn, Vân trọng viễn sơn đê. Tẩm nhuận tường sinh nhĩ, Oanh vu tửu đáo tề. Bất tri xuân sắc đạm, Nhất điểu lược sơn tê (tây). Dịch nghĩa Ngồi một mình ở cửa sổ phía bắc, Ngày nào cũng mưa, lạnh lẽo làm sao. Rét ...
Tửu
Tửu (Nguyễn Khuyến) 酒 天生飲食世皆然, 儀狄應為一小天。 堯舜以前無酒誥, 商周之後有賓筵。 若教麴蘗非佳品, 何以文章更別傳。 吾道至今消索甚, 攜壺獨此醉中仙。 Tửu Thiên sinh ẩm thực thế giai nhiên, Nghi Địch ưng vi nhất tiểu thiên. Nghiêu Thuấn dĩ tiền vô Tửu cáo, Thương Chu chi hậu hữu Tân diên. Nhược giao khúc bách phi giai phẩm, Hà dĩ văn chương cánh biệt truyền. Ngô đạo chí kim tiêu tác thậm, Huề hồ độc thử tuý trung ...
U Sầu Kỳ 1
U Sầu Kỳ 1 (Nguyễn Khuyến) 幽愁其一 渺渺幽愁罷不能, 強將黃卷質青燈。 羲軒堯舜今安在, 晉楚隋梁又一層。 有勢必趨衣化狗, 無情之極鳥如僧。 斯文未喪吾何慊, 只恐高山亦久崩。 U Sầu Kỳ 1 Diểu diểu u sầu bãi bất năng, Cường tương hoàng quyển chất thanh đăng. Hy Hiên Nghiêu Thuấn kim an tại, Tấn Sở Tuỳ Lương hựu nhất tằng. Hữu thế tất xu y hoá cẩu, Vô tình chi cực điểu như tăng. Tư văn vị táng ngô hà khiểm, Chỉ khủng cao sơn diệc ...
U Sầu Kỳ 2
U Sầu Kỳ 2 (Nguyễn Khuyến) 幽愁其二 欲廢詩書學老莊, 前人衣鉢上難忘。 百年祇此為心血, 一日安能易腎腸。 方見宏埏大開闢, 未知千地不鴻荒。 已哉吾且行吾素, 消息盈虛仔細量。 U Sầu Kỳ 2 Dục phế Thi, Thư học Lão, Trang, Tiền nhân y bát thượng nan vương. Bách niên chỉ thử vi tâm huyết, Nhất nhật an năng dịch thận trường. Phương kiến hoành diên đại khai tịch, Vị tri thiên địa bất hồng hoang. Dĩ tai ngô thả hành ngô tố, Tiêu tức ...
Bình Luận Mới Nhất