Phong Tranh (Nguyễn Khuyến) 風箏 冰肌竹骨瑩無塵, 得力漂然迥不群。 彷彿大鵬衝碧漢, 依稀鈞樂響黃雲。 清輕有路天無礙, 石角多情曲未分。 訾此休言他智巧, 鴻風此會樂方殷。 Phong Tranh Băng cơ trúc cốt oánh vô trần, Đắc lực phiêu nhiên quýnh bất quần. Phảng phất đại bằng xung bích hán, Y hy quân nhạc hưởng hoàng vân. Thanh khinh hữu lộ thiên vô ngại, Thạch giác đa tình khúc vị phân. Tí thử hưu ngôn tha trí xảo, Hồng phong thử ...
Tập Thơ Chữ Hán - Nguyễn Khuyến
Nguyễn Khuyến sáng tác bằng cả chữ Hán và chữ Nôm, nhưng số lượng tác phẩm Nôm chỉ chiếm một phần, ba phần còn lại được viết bằng chữ Hán. Tuy nhiên, lâu nay trong đời sống văn học, cụ Tam nguyên Yển Đổ nổi tiếng chủ yếu bằng thơ Nôm. Quả thật thơ Nôm Nguyễn Khuyến về thiên nhiên, phong cảnh là những vần thơ kiệt xuất. Có điều dường như trong thơ Nôm, Nguyễn Khuyến chỉ thấp thoáng “ngụ” tình ở những bức tranh phong cảnh đó. Phần còn lại, ông luôn luôn hướng đến cộng đồng làng xóm thân thuộc và đông đảo với tinh thần cởi mở, hoà đồng.
Buồn vui, lo lắng, ghét giận, yêu thương, khen chê, trách móc, ít nhiều ông đều muốn chia sẻ, đối thoại giao lưu. Vậy mà, trong thơ chữ Hán, Nguyễn Khuyến dường như lại chỉ dành riêng cho những nỗi niềm của chính mình mà thôi. Hình ảnh một ông già xuề xoà giữa cộng đồng dân dã ở đây đã lùi lại phía sau, nhường chỗ cho một hình ảnh khác: một người trí thức ý thức rõ rệt về bản lĩnh và nhân cách, về trách nhiệm kẻ sĩ trước những xáo động dữ dội của thời cuộc. Đây chính là một dạng nhân vật đặc sắc và không kém quan trọng trong thơ Nguyễn Khuyến, có quan hệ mật thiết với con người tác giả, nhưng không hoàn toàn đồng nhất với tác giả. Có thể gọi đây la một nhân vật trữ tình, vẻ đẹp hướng nội làm cho nhân vật ây sống động lên, như là một người anh em sinh đôi với Nguyễn Khuyến; và cũng chính con người nghệ thuật này đã thống nhất anh đồ Nho, ông quan Tam nguyên và ông già Yên Đổ ẩn cư trong Nguyễn Khuyến lại làm một.
Bên dưới đây là những bài thơ hay nhất trong Tập Thơ Chữ Hán của nhà thơ Nguyễn Khuyến, một trong những nhà Thơ Việt Nam tiêu biểu. Để xem danh sách các bài thơ của Nguyển Khuyến, các bạn xem tại: Nguyễn Khuyến (Nguyễn Thắng).
Phụng Uý Nguyên Nam Xang Doãn Hoàng Thúc
Phụng Uý Nguyên Nam Xang Doãn Hoàng Thúc (Nguyễn Khuyến) 奉慰原南昌尹黃叔 江雲春樹久懸懸, 一別經今十二年。 偶見蠹魚穿綠竹, 不堪殘淚泣青編。 豪吟逸興千杯酒。 細雨寒風二月天。 聚散昇沉有如此, 憑窗起讀為君憐。 Phụng Uý Nguyên Nam Xang Doãn Hoàng Thúc Giang vân xuân thụ cửu huyền huyền, Nhất biệt kinh kim thập nhị niên. Ngẫu kiến đố ngư xuyên lục trúc, Bất kham tàn lệ khấp thanh biên. Hào ngâm dật hứng thiên bôi tửu. Tế vũ hàn phong ...
Quá Châu Giang
Quá Châu Giang (Nguyễn Khuyến) 過珠江 老來不過此江津, 回望邨坊第宅新。 水勢欲崩將盡岸, 火帆猶有未來人。 茫茫世界知何極, 碌碌浮生患有身。 俟到河清能壽幾, 百年還與鬼為鄰。 Quá Châu Giang Lão lai bất quá thử giang tân, Hồi vọng thôn phường đệ trạch tân. Thuỷ thế dục băng tương tận ngạn, Hoả phàm do hữu vị lai nhân. Mang mang thế giới tri hà cực, Lục lục phù sinh hoạn hữu thân. Sĩ đáo hà thanh năng thọ kỷ, Bách niên hoàn dữ ...
Quá Hoành Sơn
Quá Hoành Sơn (Nguyễn Khuyến) 過橫山 一帶橫山天地間, 客程秋思在禁樽。 懸崖溪是半空水, 浮海山如一點痕。 道觜有濤驚客艇, 牛山無樹隱寒村。 寧公古壘蘆葭外, 對此今人欲斷魂。 Quá Hoành Sơn Nhất đái Hoành Sơn thiên địa gian, Khách trình thu tứ tại cầm tôn. Huyền nhai khê thị bán không thuỷ, Phù hải sơn như nhất điểm ngân. Đạo chuỷ hữu đào kinh khách đĩnh, Ngưu sơn vô thụ ẩn hàn thôn. Ninh Công cổ luỹ lô hà ngoại, Đối thử kim ...
Quá Linh Giang
Quá Linh Giang (Nguyễn Khuyến) 過江 水斜陽渡, 為茫一望中。 帆歸雲際盡, 山入海中空。 南北斷千尺, 往來非一蓬。 行人三過此, 毛鬢漸成翁。 Quá Linh Giang Linh thuỷ tà dương độ, Vi mang nhất vọng trung. Phàm quy vân tế tận, Sơn nhập hải trung không. Nam bắc đoạn thiên xích, Vãng lai phi nhất bồng. Hành nhân tam quá thử, Mao mấn tiệm thành ông. Dịch nghĩa Qua sông Gianh lúc chiều xế, Thoáng nhìn cảnh vật lờ ...
Quá Lưỡng Trạng Nguyên Từ
Quá Lưỡng Trạng Nguyên Từ (Nguyễn Khuyến) 過兩狀元祠 百流東下眾峰橫, 香火雙祠倚麓坰。 科宦一家非偶得, 文章奇氣自然靈。 黃塵雨斷山溪靜, 碧樹人稀鸛鶴鳴。 懷昔更多今日感, 半生勞碌未成名。 Quá Lưỡng Trạng Nguyên Từ Bách lưu đông há chúng phong hoành, Hương hoả song từ ỷ lộc quynh. Khoa hoạn nhất gia phi ngẫu đắc, Văn chương kỳ khí tự nhiên linh. Hoàng trần vũ đoạn sơn khê tĩnh, Bích thụ nhân hi quán hạc minh. Hoài tích cánh đa ...
Quá Quán Giốc
Quá Quán Giốc (Nguyễn Khuyến) 過館角 泉石路經三折扳, 風煙望盡一時秋。 從橫遠落檳千樹, 斷續平沙水百流。 村裔明鑼防逸虎, 林童橫笛喚歸牛。 歸來更有不如意, 楊柳依依人白頭。 Quá Quán Giốc Tuyền thạch lộ kinh tam chiết bản, Phong yên vọng tận nhất thời thu. Tung hoành viên lạc tân thiên thụ, Đoạn tục bình sa thuỷ bách lưu. Thôn duệ minh la phòng dật hổ, Lâm đồng hoành địch hoán quy ngưu. Quy lai cánh hữu bất như ý, Dương liễu y ...
Quá Quảng Bình Quan
Quá Quảng Bình Quan (Nguyễn Khuyến) 過廣平關 長城矗矗倚雲端, 樓柳層層瞰碧灣。 山自兜鍪蟠二澤, 水歸日麗併群灘。 平臨四望白沙起, 煙氣浮空蒼海寒。 多少路傍名利客, 河人不渡廣平關。 Quá Quảng Bình Quan Trường thành xúc xúc ỷ vân đoan, Lâu liễu tằng tằng khám bích loan. Sơn tự Đâu Mâu bàn nhị trạch, Thuỷ quy Nhật Lệ tính quần than. Bình lâm tứ vọng bạch sa khởi, Yên khí phù không thương hải hàn. Đa thiểu lộ bàng danh lợi ...
Quá Quận Công Nguyễn Hữu Độ Sinh Từ Hữu Cảm
Quá Quận Công Nguyễn Hữu Độ Sinh Từ Hữu Cảm (Nguyễn Khuyến) 過郡公阮有度生祠有感 樓臺此地何巍巍, 第一郡公之生祠。 公在四時集冠帶, 得豫者喜不豫悲。 公去冠帶不復集, 香火寂寂禾離離。 但見第二無名公, 朝夕攜杖來于斯。 塵間興廢等閒事, 不知九泉誰與歸。 Quá Quận Công Nguyễn Hữu Độ Sinh Từ Hữu Cảm Lâu đài thử địa hà nguy nguy, Đệ nhất quận công chi sinh từ. Công tại tứ thì tập quan đới, Đắc dự giả hỉ bất dự bi. Công khứ quan đới bất phục tập, Hương hoả ...
Quan Hoạch
Quan Hoạch (Nguyễn Khuyến) 觀穫 暑氣炎蒸夏日長, 儒家田事太紛忙。 每愁有粟多生熱, 又恐無禾且乏糧。 薪飯兼收連本穀, 庾囷只在及肩墻。 世間萬事能如願, 風欲盈門粟滿堂。 Quan Hoạch Thử khí viêm chưng hạ nhật trường, Nho gia điền sự thái phân mang. Mỗi sầu hữu túc đa sinh nhiệt, Hựu khủng vô hoà thả phạp lương. Tân phạn kiêm thu liên bản cốc, Dữu khuân chỉ tại cập kiên tường. Thế gian vạn sự năng như nguyện, Phong dục doanh môn ...
Quặc Ngư
Quặc Ngư (Nguyễn Khuyến) 攫魚 余性素嗜飲, 有酒恨無殽。 一朝得墨魚, 歸來烹且炰。 溫熟置盤俎, 飲興將為豪。 不知誰家貓, 潛來竊之逃。 走入屋樑上, 超遠難鞭敲。 顧余有傲色, 引類聲嗥嗥。 若為已真有, 安知余心勞。 揚杯一為醉, 此不知爾曹。 Quặc Ngư Dư tính tố thị ẩm, Hữu tửu hận vô hào. Nhất triêu đắc mặc ngư, Quy lai phanh thả bào. Ôn thục trí bàn trở, Ẩm hứng tương vi hào. Bất tri thuỳ gia miêu, Tiềm lai thiết chi đào. Tẩu nhập ốc lương ...
Sẩn Thuỷ Tiên
Sẩn Thuỷ Tiên (Nguyễn Khuyến) 哂水仙 春殘擲地爾無緣, 今水仙非昔水仙。 不解從何錫爾類, 算來卻是騙人錢。 護持賸有花堪賞, 剪削元無葉可穿。 獨立乃奇梅瘦甚, 雪霜不改自年年。 Sẩn Thuỷ Tiên Xuân tàn trịch địa nhĩ vô duyên, Kim thuỷ tiên phi tích thuỷ tiên. Bất giải tòng hà tích nhĩ loại, Toán lai khước thị biển nhân tiền. Hộ trì thặng hữu hoa kham thưởng, Tiễn tước nguyên vô diệp khả xuyên. Độc lập nãi kỳ mai sấu thậm, Tuyết ...
Bình Luận Mới Nhất