Tập Thơ Chữ Hán - Nguyễn Khuyến

Ký Vân Trì Dương Đại Nhân (Nguyễn Khuyến) 寄雲池楊大人 許久音書滯一鄉， 北門回首未相忘。 衹今聞得歌兒話， 此老猶如昔倔彊。 Ký Vân Trì Dương Đại Nhân Hứa cửu âm thư trệ nhất hương, Bắc môn hồi thủ vị tương vương. Kỳ kim văn đắc ca nhi thoại, Thử lão do như tích quật cường. Dịch nghĩa Thư tín quê nhà chậm tới, đã lâu không nhận được, Ngoảnh về cửa bắc, lòng vẫn nhớ nhau. Nay được nghe qua lời người đào ...

Lão Sơn (Nguyễn Khuyến) 老山 我州一山是安老， 蔥蔥鬱鬱何鮮好。 我曾歷過萬重山， 卻怪不過此山道。 此山與我最相鄰， 曉翠昏陰入戶頻。 平原絕巘半空表， 遠望疑是獨立人。 山近我無頃刻步， 我歸山迎半日路。 彼此覿面欣欣然， 宛若相憐不相忤。 春前各老阮龐齡， 訪我約我此山行。 我久衰病逸興少， 何以對此油然生。 近聞山溪漸茅塞， 勉強扶筇且一陟。 山名安老老者安， 或者晚年兩相得。 Lão Sơn Ngô châu nhất sơn thị An Lão, Thông thông uất uất hà tiên hảo. Ngã tằng lịch quá vạn trùng sơn, Khước quái bất qua thử sơn đạo. Thử sơn dữ ...

Lão Thái (Nguyễn Khuyến) 老態 吾年五十五年零， 醜態般般老盡形。 齒踣含酸如眾訟， 眼花掩卷漫傳經。 自憐鏡髮三分白， 剩有丹心一點靈。 莫怪憑窗連日醉， 我為不醉孰為醒？ Lão Thái Ngô niên ngũ thập ngũ niên linh, Xú thái bàn bàn lão tận hình. Xỉ bặc hàm toan như chúng tụng, Nhãn hoa yểm quyển mạn truyền kinh. Tự liên kính phát tam phần bạch, Thặng hữu đan tâm nhất điểm linh. Mạc quái bằng song liên nhật tuý, Ngã vi bất tuý thục ...

Lữ Tấn Khốc Nội (Nguyễn Khuyến) 旅殯哭內 相期佳老老無緣， 一別逾年便百年。 招爾魂兮來此些， 曰予慟矣為誰憐。 邶鄘而下風斯變， 秦漢之間禮則然。 聞訃不勝衰病久， 旅墳菁草已芊芊。 Lữ Tấn Khốc Nội Tương kỳ giai lão, lão vô duyên, Nhất biệt du niên, tiện bách niên. Chiêu nhĩ hồn hề lai thử tá? Viết dư đỗng hĩ vị thuỳ liên? Bội, Dung nhi hạ phong tư biến, Tần, Hán chi gian lễ tắc nhiên. Văn phó bất thăng suy bệnh cửu, Lữ phần tinh ...

Lưu Giản Thị Môn Đệ (Nguyễn Khuyến) 留柬是門弟 蕭蕭風雨入秋聲， 萬里歸懷一日生。 堂北有親難久別， 席西如我曷為情。 書燈照客心猶白， 江月隨人色共明。 班馬欲行行且止， 明朝臥聽海濤鳴。 Lưu Giản Thị Môn Đệ Tiêu tiêu phong vũ nhập thu thanh, Vạn lý quy hoài nhất nhật sinh. Đường bắc hữu thân nan cửu biệt, Tịch tây như ngã hại vi tình. Thư đăng chiếu khách tâm do bạch, Giang nguyệt tuỳ nhân sắc cộng minh. Ban mã dục hành hành thả ...

Lý Bạch Điếu Ngao (Nguyễn Khuyến) 李白釣鰲 浮世功名一羽毛， 釣鰲江上志何高。 白鈎出沒穿深窟， 紅線縱橫壓怒濤。 萬古江山歸酒興， 九天風月動吟豪。 騎鯨捉月荒唐事， 千古驚人氣概豪。 Lý Bạch Điếu Ngao Phù thế công danh nhất vũ mao, Điếu ngao giang thượng chí hà cao. Bạch câu xuất một xuyên thâm quật, Hồng tuyến tung hoành áp nộ đào. Vạn cổ giang sơn quy tửu hứng, Cửu thiên phong nguyệt động ngâm hào. Kỵ kình tróc nguyệt hoang đường ...

Ly Phụ Hành (Nguyễn Khuyến) 嫠婦行 君不見： 里有嫠父愁獨宿， 營食謀衣日不足。 鄰媼見之憐饑寒， 室家謀與少年續。 少年強壯嗜欲廣， 嫠婦疲病筋力衰。 供給使令不相應， 縱然見合終必離。 再醮本為饑寒謀， 不免饑寒是可恥。 況復不聞父母言， 私奔更為鄰里鄙。 嗟嗟鄰媼何愛嫠？ 愛之則是謀則非。 饑寒只應粟布給， 老大再醮非所宜。 Ly Phụ Hành Quân bất kiến: Lý hữu ly phụ sầu độc túc, Doanh thực mưu y nhật bất túc. Lân ảo kiến chi liên cơ hàn, Thất gia mưu dữ thiếu niên tục. Thiếu niên cường tráng thị ...

Mai Vũ Kỳ 1 (Nguyễn Khuyến) 梅雨其一 纖纖玉液半空來， 風土相傳雨是梅。 天上若知梅熟過， 未應原濕長蒿萊。 Mai Vũ Kỳ 1 Tiêm tiêm ngọc dịch bán không lai, Phong thổ tương truyền vũ thị mai. Thiên thượng nhược tri mai thục quá, Vị ưng nguyên thấp trường hao lai. Dịch nghĩa Một thứ ngọc dịch mềm mại từ lưng trời rơi xuống, Dân địa phương nói rằng mưa đó là mưa mai. Nếu ông trời biết hoa mai nở, Thì chắc ...

Mai Vũ Kỳ 2 (Nguyễn Khuyến) 梅雨其二 渺渺玄機竊未平， 雨陰半破小山晴。 魚能信及何須誓， 佛本真如更有生。 莫或人間多錯誤， 幾曾天上不分明。 持杯且向杯中酒， 忽忽頹然臥北楹。 Mai Vũ Kỳ 2 Diểu diểu huyền cơ thiết vị bình, Vũ âm bán phá tiểu sơn tình. Ngư năng tín cập hà tu thệ, Phật bản chân như cánh hữu sinh. Mạc hoặc nhân gian đa thác ngộ, Kỷ tằng thiên thượng bất phân minh. Trì bôi thả hướng bôi trung tửu, Hốt hốt đồi nhiên ...

Mạn Hứng (Nguyễn Khuyến) 漫興 都門一出遂歸田， 貧病年來獨自憐。 窗日暗移紅影近， 竹風不讓白頭先。 布秧奴老知禾脚， 糴穀人回引斗年。 乘興祇惟樽酒適， 南山憑眺正悠然。 Mạn Hứng Đô môn nhất xuất toại quy điền, Bần bệnh niên lai độc tự liên. Song nhật ám di hồng ảnh cận, Trúc phong bất nhượng bạch đầu tiên. Bố ương nô lão tri hoà cước, Địch cốc nhân hồi dẫn đẩu niên. Thừa hứng chỉ duy tôn tửu thích, Nam sơn bằng diểu chính du ...

Mạn Ngâm (Nguyễn Khuyến) 漫吟 上溯鴻荒混沌初， 鴻荒之後是誰歟。 隆污世運當何極， 厚薄人情漸不如。 開闢以來天或老， 垓埏之外地應除。 若知古後無窮事， 合補瀛寰不盡書。 Mạn Ngâm Thượng tố hồng hoang hỗn độn sơ, Hồng hoang chi hậu thị thuỳ dư. Long ô thế vận đương hà cực, Hậu bạc nhân tình tiệm bất như. Khai tịch dĩ lai thiên hoặc lão, Cai diên chi ngoại địa ưng trừ. Nhược tri cổ hậu vô cùng sự, Hợp bổ doanh hoàn bất tận ...

Miễn Nông Phu (Nguyễn Khuyến) 勉農夫 甫田近日莠驕驕， 端藉農夫力衮穮。 瀀渥又添重九雨， 高低方望十分饒。 雪花有意蘇民瘼， 碩鼠何仇食我苗。 塵世有身宜有役， 諸君幸勿畏勞憔。 Miễn Nông Phu Phủ điền cận nhật dữu kiêu kiêu, Đoan tạ nông phu lực cổn biều. Ưu ốc hựu thiêm trùng cửu vũ, Cao đê phương vọng thập phân nhiêu. Tuyết hoa hữu ý tô dân mạc, Thạc thử hà cừu thực ngã miêu. Trần thế hữu thân nghi hữu dịch, Chư quân hạnh vật uý ...