Hàm Giang Xuân Thuỷ (Nguyễn Khuyến) 邯江春水 一派汪洋到海濱, 邯江江水不勝春。 梧桐月印波心玉, 楊柳風飄水面銀。 兩岸分開南北路, 一帆送盡往來人。 丁家戰將餘豪氣, 洲渚依依長綠蘋。 Hàm Giang Xuân Thuỷ Nhất phái uông dương đáo hải tân, Hàm giang giang thuỷ bất thắng xuân. Ngô đồng nguyệt ấn ba tâm ngọc, Dương liễu phong phiêu thuỷ diện ngân. Lưỡng ngạn phân khai nam bắc lộ, Nhất phàm tống tận vãng lai nhân. Đinh gia chiến tướng ...
Tập Thơ Chữ Hán - Nguyễn Khuyến
Nguyễn Khuyến sáng tác bằng cả chữ Hán và chữ Nôm, nhưng số lượng tác phẩm Nôm chỉ chiếm một phần, ba phần còn lại được viết bằng chữ Hán. Tuy nhiên, lâu nay trong đời sống văn học, cụ Tam nguyên Yển Đổ nổi tiếng chủ yếu bằng thơ Nôm. Quả thật thơ Nôm Nguyễn Khuyến về thiên nhiên, phong cảnh là những vần thơ kiệt xuất. Có điều dường như trong thơ Nôm, Nguyễn Khuyến chỉ thấp thoáng “ngụ” tình ở những bức tranh phong cảnh đó. Phần còn lại, ông luôn luôn hướng đến cộng đồng làng xóm thân thuộc và đông đảo với tinh thần cởi mở, hoà đồng.
Buồn vui, lo lắng, ghét giận, yêu thương, khen chê, trách móc, ít nhiều ông đều muốn chia sẻ, đối thoại giao lưu. Vậy mà, trong thơ chữ Hán, Nguyễn Khuyến dường như lại chỉ dành riêng cho những nỗi niềm của chính mình mà thôi. Hình ảnh một ông già xuề xoà giữa cộng đồng dân dã ở đây đã lùi lại phía sau, nhường chỗ cho một hình ảnh khác: một người trí thức ý thức rõ rệt về bản lĩnh và nhân cách, về trách nhiệm kẻ sĩ trước những xáo động dữ dội của thời cuộc. Đây chính là một dạng nhân vật đặc sắc và không kém quan trọng trong thơ Nguyễn Khuyến, có quan hệ mật thiết với con người tác giả, nhưng không hoàn toàn đồng nhất với tác giả. Có thể gọi đây la một nhân vật trữ tình, vẻ đẹp hướng nội làm cho nhân vật ây sống động lên, như là một người anh em sinh đôi với Nguyễn Khuyến; và cũng chính con người nghệ thuật này đã thống nhất anh đồ Nho, ông quan Tam nguyên và ông già Yên Đổ ẩn cư trong Nguyễn Khuyến lại làm một.
Bên dưới đây là những bài thơ hay nhất trong Tập Thơ Chữ Hán của nhà thơ Nguyễn Khuyến, một trong những nhà Thơ Việt Nam tiêu biểu. Để xem danh sách các bài thơ của Nguyển Khuyến, các bạn xem tại: Nguyễn Khuyến (Nguyễn Thắng).
Hí Tặng Song Khế Lê Xá Tú Tài
Hí Tặng Song Khế Lê Xá Tú Tài (Nguyễn Khuyến) 戱贈窗栔黎舍秀才 同病由來病不同, 君偏明目我偏聰。 談依手畫閒君耳, 酒有人斟助我瞳。 天性衹應靈不昧, 世情莫厭褎如充。 二人解使合為一, 賦予為公却未公。 Hí Tặng Song Khế Lê Xá Tú Tài Đồng bệnh do lai bệnh bất đồng, Quân thiên minh mục ngã thiên thông. Đàm y thủ hoạ nhàn quân nhĩ, Tửu hữu nhân châm trợ ngã đồng. Thiên tính chỉ ưng linh bất muội, Thế tình mạc yếm dữu như sung. Nhị nhân ...
Hí Thuỷ Thanh Đình
Hí Thuỷ Thanh Đình (Nguyễn Khuyến) 戲水蜻蜓 飄然塵網不相侵, 異景無心卻有心。 脚底煙波饒勝跡, 眼前風浪好知音。 魚龍會上春多少, 鷗鷺群中興淺深。 料想鴻風遭際會, 區區小樂出千尋。 Hí Thuỷ Thanh Đình Phiêu nhiên trần võng bất tương xâm, Dị cảnh vô tâm khước hữu tâm. Cước để yên ba nhiêu thắng tích, Nhãn tiền phong lãng hảo tri âm. Ngư long hội thượng xuân đa thiểu, Âu lộ quần trung hứng thiển thâm. Liệu tưởng hồng phong tao tế ...
Hỉ Vũ Kỳ 1
Hỉ Vũ Kỳ 1 (Nguyễn Khuyến) 喜雨其一 昨夜愁看有爛星, 電光不發無雷霆。 不知高雨來何自, 起望沙田乃尒青。 瞻仰天功方瞿瞿, 轉移玄化絕冥冥。 民之所喜吾之喜, 且學髯翁記此亭。 Hỉ Vũ Kỳ 1 Tạc dạ sầu khan hữu lạn tinh, Điện quang bất phát vô lôi đình. Bất tri cao vũ lai hà tự, Khởi vọng sa điền nãi nhĩ thanh. Chiêm ngưỡng thiên công phương cụ cụ, Chuyển di huyền hoá tuyệt minh minh. Dân chi sở hỉ ngô chi hỉ, Thả học Nhiêm ông ký thử ...
Hỉ Vũ Kỳ 2
Hỉ Vũ Kỳ 2 (Nguyễn Khuyến) 喜雨其二 西風不雨雨之何, 得雨南風得又多。 苦熱披襟當地籟, 愛涼承霤掬天和。 油油草木有生色, 忽忽山林無宿疴。 田僕歸來道禾好, 手持蟹篝掛臺簑。 Hỉ Vũ Kỳ 2 Tây phong bất vũ, vũ chi hà, Đắc vũ nam phong đắc hựu đa. Khổ nhiệt phi khâm đương địa lại, Ái lương thừa lựu cúc thiên hoà. Du du thảo mộc hữu sinh sắc, Hốt hốt sơn lâm vô túc kha. Điền bộc quy lai đạo hoà hảo, Thủ trì giải cấu quải đài ...
Hoạ Đáp Hoàng Tham Tri Tặng Hồi Nguyên Vận
Hoạ Đáp Hoàng Tham Tri Tặng Hồi Nguyên Vận (Nguyễn Khuyến) 和答黃參知贈回原韻 再出何心博一官, 矧勞二豎十年間。 少陵離亂頻吟苦, 彭澤歸來久愛閒。 老眼幾回驚見海, 餘生此日好還山。 濟時憑仗群公力, 無事柴門永自關。 Hoạ Đáp Hoàng Tham Tri Tặng Hồi Nguyên Vận Tái xuất hà tâm bác nhất quan, Thẩn lao nhị thụ thập niên gian. Thiếu Lăng ly loạn tần ngâm khổ, Bành Trạch quy lai cửu ái nhàn. Lão nhãn kỷ hồi kinh kiến hải, Dư sinh thử nhật hảo ...
Hoàn Gia Tác
Hoàn Gia Tác (Nguyễn Khuyến) 還家作 風塵十載一還家, 鬢已成霜眼又花。 舊徑叢中多錯愕, 飛鴻雲外獨思嗟。 候門童喜翁歸矣, 仗節人傳子是耶。 徙倚寒窗無一話, 更深露重月初斜。 Hoàn Kiếm Hồ Phong trần thập tải nhất hoàn gia, Mấn dĩ thành sương nhãn hựu hoa. Cựu kính tùng trung đa thác ngạc, Phi hồng vân ngoại độc tư ta. Hậu môn đồng hỉ ông quy hĩ, Trượng tiết nhân truyền tử thị da. Tỉ ỷ hàn song vô nhất thoại, Canh thâm lộ trọng ...
Hoàn Kiếm Hồ
Hoàn Kiếm Hồ (Nguyễn Khuyến) 還劍湖 不到劍湖三十年, 當時景色已茫然。 衡茅何處起樓閣, 笳礮但聲無管絃。 玄鳥歸來迷舊徑, 白鷗暮下宿寒煙。 可憐五百文章地, 尚有孤山石一拳。 Hoàn Kiếm Hồ Bất đáo Kiếm hồ tam thập niên, Đương thì cảnh sắc dĩ mang nhiên. Hành mao hà xứ khởi lâu các, Già pháo đãn thanh vô quản huyền. Huyền điểu quy lai mê cựu kính, Bạch âu mộ hạ túc hàn yên. Khả liên ngũ bách văn chương địa, Thượng hữu cô sơn thạch ...
Hoàng Cử Nhân Bị Tương Ngưu Tửu Lai Yết
Hoàng Cử Nhân Bị Tương Ngưu Tửu Lai Yết (Nguyễn Khuyến) 黃舉人備將牛酒來謁 市肆屠牛令未寬, 酒希價重興將蘭。 若非吾黨文章報, 安得先生酒食盤。 肥牡應為諸舅速, 醇醪合與故人歡。 勸君醉飽無拘束, 牛肉誠難酒更難。 Hoàng Cử Nhân Bị Tương Ngưu Tửu Lai Yết Thị tứ đồ ngưu lệnh vị khoan, Tửu hy giá trọng hứng tương lan. Nhược phi ngô đảng văn chương báo, An đắc tiên sinh tửu thực bàn. Phì mẫu ưng vi chư cữu tốc, Thuần giao hợp dữ cố nhân ...
Hồng Cận Hoa
Hồng Cận Hoa (Nguyễn Khuyến) 紅槿花 生長從來侶梵家, 千紅萬紫讓繁花。 濃粧一笑迷金相, 艷色多情炫彩霞。 問柳鶯忙黃織亂, 尋梅蝶錯白冠斜。 開花把粉菲芳鬪, 別有天香趣味奢。 Hồng Cận Hoa Sinh trưởng tòng lai lữ phạn gia, Thiên hồng vạn tử nhượng phồn hoa. Nùng trang nhất tiếu mê kim tướng, Diễm sắc đa tình huyễn thái hà. Vấn liễu oanh mang hoàng chức loạn, Tầm mai điệp thố bạch quan tà. Khai hoa bả phấn phi phương đấu, Biệt hữu ...
Hung Niên Hỉ Vũ
Hung Niên Hỉ Vũ (Nguyễn Khuyến) 凶年喜雨 生後逢時不上旃, 旱蝗水潦況連年。 忍饑中鐀兒調粥, 索食前庭雞啄蜿。 傭借總為豪富子, 文書徒讀蠹遺編。 田廚雨我公私及, 來稔求斯粟萬千。 Hung Niên Hỉ Vũ Sinh hậu phùng thời bất thướng chiên, Hạn hoàng thuỷ lạo huống liên niên. Nhẫn cơ trung quỹ nhi điều chúc, Sách thực tiền đình kê trác uyên. Dong tá tổng vi hào phú tử, Văn thư đồ độc đố di biên. Điền trù vũ ngã công tư cập, Lai nẫm cầu ...
Hung Niên Kỳ 1
Hung Niên Kỳ 1 (Nguyễn Khuyến) 凶年其一 我生之後嘆逢罹, 世亂人窮歲又饑。 夜蟲如自訴, 嗷嗷霜雁欲何之。 幸因儒等為先丐, 久慣蔾根未皺皮。 憂悶愴然將著筆, 古人乞食已成詩。 Hung Niên Kỳ 1 Ngã sinh chi hậu thán phùng ly, Thế loạn nhân cùng tuế hựu ky. Tức tức dạ trùng như tự tố, Ngao ngao sương nhạn dục hà chi. Hạnh nhân nho đẳng vi tiên cái, Cửu quán lê căn vị trứu bì. Ưu muộn sảng nhiên tương trước bút, Cổ nhân khất thực dĩ ...
Bình Luận Mới Nhất