Hạ Nhật Hàn Vũ (Nguyễn Khuyến) 夏日寒雨 日落西窗影未殘， 雲陰何處鎖千山。 昨朝酷暑猶愁熱， 今夕凄風又怕寒。 新扇未知猶德色， 舊衾相對又慚顏。 由來箕畢人情異， 天道雖公處置難。 Hạ Nhật Hàn Vũ Nhật lạc tây song ảnh vị tàn, Vân âm hà xứ toả thiên san. Tạc triêu khốc thử do sầu nhiệt, Kim tịch thê phong hựu phạ hàn. Tân phiến vị tri do đức sắc, Cựu khâm tương đối hựu tàm nhan. Do lai Cơ Tất nhân tình dị, Thiên đạo tuy công xử trí ...
Tập Thơ Chữ Hán - Nguyễn Khuyến
Nguyễn Khuyến sáng tác bằng cả chữ Hán và chữ Nôm, nhưng số lượng tác phẩm Nôm chỉ chiếm một phần, ba phần còn lại được viết bằng chữ Hán. Tuy nhiên, lâu nay trong đời sống văn học, cụ Tam nguyên Yển Đổ nổi tiếng chủ yếu bằng thơ Nôm. Quả thật thơ Nôm Nguyễn Khuyến về thiên nhiên, phong cảnh là những vần thơ kiệt xuất. Có điều dường như trong thơ Nôm, Nguyễn Khuyến chỉ thấp thoáng “ngụ” tình ở những bức tranh phong cảnh đó. Phần còn lại, ông luôn luôn hướng đến cộng đồng làng xóm thân thuộc và đông đảo với tinh thần cởi mở, hoà đồng.
Buồn vui, lo lắng, ghét giận, yêu thương, khen chê, trách móc, ít nhiều ông đều muốn chia sẻ, đối thoại giao lưu. Vậy mà, trong thơ chữ Hán, Nguyễn Khuyến dường như lại chỉ dành riêng cho những nỗi niềm của chính mình mà thôi. Hình ảnh một ông già xuề xoà giữa cộng đồng dân dã ở đây đã lùi lại phía sau, nhường chỗ cho một hình ảnh khác: một người trí thức ý thức rõ rệt về bản lĩnh và nhân cách, về trách nhiệm kẻ sĩ trước những xáo động dữ dội của thời cuộc. Đây chính là một dạng nhân vật đặc sắc và không kém quan trọng trong thơ Nguyễn Khuyến, có quan hệ mật thiết với con người tác giả, nhưng không hoàn toàn đồng nhất với tác giả. Có thể gọi đây la một nhân vật trữ tình, vẻ đẹp hướng nội làm cho nhân vật ây sống động lên, như là một người anh em sinh đôi với Nguyễn Khuyến; và cũng chính con người nghệ thuật này đã thống nhất anh đồ Nho, ông quan Tam nguyên và ông già Yên Đổ ẩn cư trong Nguyễn Khuyến lại làm một.
Bên dưới đây là những bài thơ hay nhất trong Tập Thơ Chữ Hán của nhà thơ Nguyễn Khuyến, một trong những nhà Thơ Việt Nam tiêu biểu. Để xem danh sách các bài thơ của Nguyển Khuyến, các bạn xem tại: Nguyễn Khuyến (Nguyễn Thắng).
Hạ Nhật Hữu Cảm Kỳ 1
Hạ Nhật Hữu Cảm Kỳ 1 (Nguyễn Khuyến) 夏日有感其一 淒淒寒雨臥邉池， 倦枕沉吟有所思。 叱道半因東上妓， 求官多羨里中兒。 百千載可知誰是， 四五年前事已非。 黃鳥不知春去久， 徘徊綠蔭惜芳菲。 Hạ Nhật Hữu Cảm Kỳ 1 Thê thê hàn vũ ngoạ biên trì, Quyện chẩm trầm ngâm hữu sơ tư. Sất đạo bán nhân đông thượng kỹ, Cầu quan đa tiện lý trung nhi. Bách thiên tải khả tri thuỳ thị, Tứ ngũ niên tiền sự dĩ phi. Hoàng điểu bất tri xuân khứ cửu, Bồi ...
Hạ Nhật Hữu Cảm Kỳ 2
Hạ Nhật Hữu Cảm Kỳ 2 (Nguyễn Khuyến) 夏日有感其二 皇恩彌重感彌增， 許久南冠絕不能。 尚有人心犀一點， 可無世局淚三升。 始年意氣歸雙鬢， 末學文章入下層。 旅夢黃花白酒伴， 未應驚倦枕青燈。 Hạ Nhật Hữu Cảm Kỳ 2 Hoàng ân di trọng cảm di tăng, Hứa cửu nam quan tuyệt bất năng. Thượng hữu nhân tâm tê nhất điểm, Khả vô thê cục lệ tam thăng. Thuỷ niên ý khí quy song mấn, Mạt học văn chương nhập hạ tằng. Lữ mộng hoàng hoa bạch tửu bạn, Vị ...
Hạ Nhật Ngẫu Hứng
Hạ Nhật Ngẫu Hứng (Nguyễn Khuyến) 夏日偶興 不堪夏日望修途， 平日凌雲志氣孤。 覆沼綠蘋跳一鯉， 當門翠竹舞雙蝴。 淵明吟興哆歸酒， 子厚環溪儘為愚。 閒坐方將取杯酌， 雨從東至好風俱。 Hạ Nhật Ngẫu Hứng Bất kham hạ nhật vọng tu đồ, Bình nhật lăng vân chí khí cô. Phúc chiểu lục tần khiêu nhất lý, Đương môn thuý trúc vũ song hồ. Uyên Minh ngâm hứng sỉ quy tửu, Tử Hậu hoàn khê tẫn vị ngu. Nhàn toạ phương tương thủ bôi chước, Vũ tòng ...
Hạ Nhật Ngẫu Thành Kỳ 1
Hạ Nhật Ngẫu Thành Kỳ 1 (Nguyễn Khuyến) 夏日偶成其一 不堪夏熱戶常關， 偶爾扶筇起散觀。 病眼逢人多錯誤， 徑途舉足倍艱難。 有呼四代含飴祖， 誰記三朝秉筆官。 潦倒風前吾醉後， 蘧然熟視見南山。 Hạ Nhật Ngẫu Thành Kỳ 1 Bất kham hạ nhiệt hộ thường quan, Ngẫu nhĩ phù cung khởi tản quan. Bệnh nhãn phùng nhân đa thác ngộ, Kính đồ cử túc bội gian nan. Hữu hô tứ đại hàm di tổ, Thuỳ ký tam triều bỉnh bút quan. Lạo đảo phong tiền ngô tuý ...
Hạ Nhật Ngẫu Thành Kỳ 2
Hạ Nhật Ngẫu Thành Kỳ 2 (Nguyễn Khuyến) 夏日偶成其二 余歸五六載， 所居七間堂。 西南池水清， 俯見魚洋洋。 東北籬竹多， 窗開晨氣涼。 扶筇恣出入， 憑几隨低昂。 乘興輒縱飲， 一飲累十觴。 矧此新穀甘， 兼之園菜香。 命兒取書讀， 悠悠思燧黃。 Hạ Nhật Ngẫu Thành Kỳ 2 Dư quy ngũ lục tải, Sở cư thất gian đường. Tây nam trì thuỷ thanh, Phủ kiến ngư dương dương. Đông bắc ly trúc đa, Song khai thần khí lương. Phù cùng tứ xuất nhập, Bằng kỷ tuỳ đê ...
Hạ Nhật Phỏng Biểu Huynh Đặng Thai Quy Tác
Hạ Nhật Phỏng Biểu Huynh Đặng Thai Quy Tác (Nguyễn Khuyến) 夏日訪表兄鄧台歸作 攜杖捫蘿遶徑行， 偶然來訪鄧家兄。 相看鬚髮誰為老， 曾見閭閻半未更。 臥樹疲牛噓暑氣， 隔池小犬吠人聲。 逍遙笑指天公健， 盡日當空一笛橫。 Hạ Nhật Phỏng Biểu Huynh Đặng Thai Quy Tác Huề trượng môn la nhiễu kính hành, Ngẫu nhiên lai phỏng Đặng gia huynh. Tương khan tu phát thuỳ vi lão, Tằng kiến lư diêm bán vị canh. Ngoạ thụ bì ngưu hư thử khí, Cách trì tiểu ...
Hạ Nhật Tân Tình
Hạ Nhật Tân Tình (Nguyễn Khuyến) 夏日新晴 喜得新晴一啓扉， 雲間容與出黃衣。 老蠶愛燥眠將起， 新穀含喧腹漸肥。 牧豎橫鞭驅犢過， 鄰翁扶杖看田歸。 北窗獨坐添杯酒， 何處寒鴉徹杜飛。 Hạ Nhật Tân Tình Hỷ đắc tân tình nhất khải phi, Vân gian dung dữ xuất hoàng y. Lão tàm ái táo, miên tương khởi, Tân cốc hàm huyên, phúc tiệm phì. Mục thụ hoành tiên khu độc quá, Lân ông phù trượng khán điền quy. Bắc song độc toạ thiêm bôi tửu, Hà xứ ...
Hạ Nhật Vãn Diểu
Hạ Nhật Vãn Diểu (Nguyễn Khuyến) 夏日晚眺 四月初回暑氣濃， 一清啼鳥綠陰中。 家人晒穀爭逃雨， 婦女登蠶擬護風。 原濕貪天歸亦晚， 雲陰覆日影猶紅。 百年奕奕誰無事， 散髮承涼獨乃翁。 Hạ Nhật Vãn Diểu Tứ nguyệt sơ hồi thử khí nùng, Nhất thanh đề điểu lục âm trung. Gia nhân sái cốc tranh đào vũ, Phụ nữ đăng tàm nghĩ hộ phong. Nguyên thấp tham thiên quy diệc vãn, Vân âm phúc nhật ảnh do hồng. Bách niên dịch dịch thuỳ vô sự, Tán phát ...
Hạ Nhật Văn Cô Ác Thanh
Hạ Nhật Văn Cô Ác Thanh (Nguyễn Khuyến) 夏日聞姑惡聲 姑惡一聲愁殺人， 姑來春去不知春。 撤他桑杜為門戶， 只有婦夫無君臣。 處處白衣驕白日， 村村紅荔走紅塵。 姑來姑不苦煩熱， 回首東風淚濺巾。 Hạ Nhật Văn Cô Ác Thanh Cô ác nhất thanh sầu nhất nhân, Cô lai xuân khứ bất tri xuân. Triệt tha tang đỗ vi môn hộ, Chỉ hữu phụ phu vô quân thần. Xứ xứ bạch y kiêu bạch nhật, Thôn thôn hồng lệ tẩu hồng trần. Cô lai cô bất khổ phiền nhiệt, Hồi ...
Hà Nội Văn Miếu Hữu Cảm
Hà Nội Văn Miếu Hữu Cảm (Nguyễn Khuyến) 河內文廟有感 十載空躋舊監門， 悠悠心事向誰論。 奎樓未斷宵鐘響， 碧水猶招夜月魂。 拭目沾巾吾道厄， 拂碑看字古人存。 往來時有村墟叟， 巷外扶筇默不言。 Hà Nội Văn Miếu Hữu Cảm Thập tải không tê cựu Giám môn, Du du tâm sự hướng thuỳ luân. Khuê lâu vị đoạn tiêu chung hưởng, Bích Thuỷ do chiêu dạ nguyệt hồn. Thức mục triêm cân ngô đạo ách, Phất bi khán tự cổ nhân tồn. Vãng lai thời hữu thôn khư ...
Hạ Thượng Thôn Biểu Thất Thập Thọ
Hạ Thượng Thôn Biểu Thất Thập Thọ (Nguyễn Khuyến) Ông bà tóc bạc nhà cao Trời cho tuổi tác thế nào là vui Ông sinh được năm trai ba gái Đều lớn khôn êm ái thất gia Ngâm câu giai lão trên nhà Dưới nhà lại có bạch hoa sinh bồn Khi ông vui bảo ban lũ cháu Khi uốn cây cảnh chậu ngâm nga Bảy mươi lên lão làng ta Làng ta lại sẵn rượu hoa đầy bình Vừa gặp buổi trời xanh gió ...
Bình Luận Mới Nhất